الكتريسيته ساكن
(ESD (Electro Static Discharge
حتماً برای شما اتفاق افتاده است در حاليكه روی فرش اتاق راه می رويد، به يخچال می رسيد و در لحظه‌ای كه يك دست شما با درب يخچال تماس پيدا می كند احساس برق گرفتگی در شما رخ می دهد.
اين پديده همان چيزی است كه در فيزيک به آن ESD يا (Electro Static Discharge) يعنی تخلیۀ الكتريسيته ساكن گفته می شود.
يكی از مسائلی كه در اطاق عمل با آن مواجه هستيم وجود الكتريسيته ساكن است. به دليل رفت و آمد‌ های زيادی كه به اطاق عمل صورت می گيرد بر اثر پديده مالش بين زمين و مواد پلاستيكی مانند دمپايی يا چرخ تخت‌ های جراحّي الكتريسيته ساكن در روی زمين ايجاد شده و بنا به خاصيّت استاتيكی آن، در همان محل باقي می ماند.

روش‌ های از بين بردن الكتريسيته ساكن در اطاق عمل.
وجـود الكتـريـسـيـتـه سـاكـن در اطاق عـمـل كـه در مـجاورت با گازهای بيهوشی و دسـتـگـاه‌ هـای High Frequency اسـت مـی تواند خطر انفجار را به همراه داشته باشد. بنابراين براي از بين بردن آن بايد تدابيری انديشيده شود كه از جمله آن استفاده از كـفـپـوش‌هـاي آنـتـي اسـتـاتـيـك و كـانـداكـتـيـو در اتـاق عـمـل اسـت. اين كفپوش‌ ها بار الكترواستاتيكی كه در اثر حركت وسايل و رفت و آمد افراد به وجود آمده را به حداقل می رسانند و مقاومت الكتريكی آنان نيز كنترل شده است.
حذف يا كاهش ولتاژ و بار روي محصولات لاستيكي از طريق ايجاد منافذ و راه‌هايي كه بار را پراكنده مي‌سازد، در بسياري موارد از اهميت بالايی برخوردار است. ويژگی آنتی استاتيک هر ماده تحت تاثير خصوصيات بار الكترواستاتيك آن است.
افزودن مقدار كافی كربن سياه به يك پليمر، يك شبكه رسانا از ذرات كربن به وجود می آورد كه درون مخلوط شكل مي‌گيرد و موادي با رسانائی الكتريكی وسيع توليد می شود. شبكه رسانا نسبت به كشش حساس است و مقاومت الكتريكي ماده بنا به درجه كشش، زمان كشش و درجه حرارت پس از كشش متغير است.
استاندارد بين‌المللی 2878 ISO در مورد روش‌ های استفاده از همين راه‌ های انتشار بار بحث ميی كند. اين استاندارد در واقع يك روش آزمايشی است براي تعيين مقاومت الكتريكي مواد آنتی استاتیک و كاندالكتيو و محصولاتی كه تماماً يا قسمتی از آنها از لاستيك تشكيل شده است و مقاومت الكتريكی آنها در محدوده معينی اندازه‌ گيری شده و رسانائی آن‌ها با افزودن كربن سياه يا ديگر مواد مناسب به كل ماده ناشی می شود.
آزمـايـش بـا اسـتـفـاده از يـك سـيـستم الكترودی مشخص، بر روی محصول انجام می شود.
اين استاندارد بين‌المللی بايد به همراه 2882 ISO و 2883 ISO كه محدودۀ مقاومت را برای محصولات تعيين می كند استفاده شود.

استاندارد بين المللی: 2882 ISO
اين استاندارد بين‌المللي محدوديت‌هاي مقاومت الكتريكی را براي محصولات آنتی استاتيک و كانداكتيو جهت استفاده بيمارستاني، تعيين مي‌كند. اين محدوديت معمـولاً بـراي محصولات نـام بـرده شـده در جـدول 1 منـاسبند و مقاومت الكتريكي محصول پس از توليد بايد با موارد جدول 1 تطابق داشته باشد.
نكته قابل توجه اين است كه مقاومت الكتريكي محصولات آنتي استاتيک برای استفاده در مناطق  anaesthetizing بيمارستان‌ ها نبايد در طول مدت استفاده بيش از 108 اهم باشد.
نكته هشدار دهنده: ‌محصولاتی كه ويژگی استاتيكی خود را از يك پوشش نازک رسانا به دست مي آورند در نتيجه فرسودگی يا اثر حلال حين استفاده ممكن است ويژگی آنتی استاتيکی خود را از دست بدهند.

استاندارد بين المللی: 2883 ISO
اين استاندارد محدوديت‌ های مقاومت الكتريكی را براي محصولات آنتی استاتيک و كانداكتيو جهت استفاده صنعتي تعيين مي‌كند.
مقاومت الكتريكي محصول پس از توليد بايد مطابق جدول 2 باشد.
نكته: مقاومت الكتريكی لاستيك‌ های آنتی استاتيک با افزايش مدّت زمان استفاده از آن‌ها افزايش می يابد حدّ ماكزيمم مجازي كه از اين افزايش ناشي مي‌شود بستگی به نوع استفاده از محصول دارد.

ابزارهای آزمايش:
آزمايش بايد توسط وسيله‌ای با ولتاژ ظاهری مدار باز 500 Vdc، ترجيحاً يك تستر عايق (اهم متر) يا با هر وسيله ديگري كه نتايج قابل مقايسه را بيان كند انجام شود.
ايــن وسـيـلـه بــايــد بـه قـدری دقيـق بـاشـد كـه مقاومت را تا 10% تعيين كند. مقادير به‌دست آمده براي مقاومت نسبت به ولتاژ به كار برده شده مـتـغيير است و زماني كه از ولتاژهاي پايين در آزمايش استفاده مي‌شود، امكان خطا وجود دارد هنگام تحليل مدار ولتاژ به كار برده شده براي محصول نبايد كمتر از 40 ولت باشد.
روش آزمايش كفپوش بدين صورت است كـه الكتـرودهـا را در دو مـنـطـقـه مـربـع شـكل با جـوانـب حـدودا 25 مـيلی متری قرار می دهيم به‌ طوري كه بين دو لبه مقابل هم 5+50 ميلی متر فاصله بـاشد. اتصالات فی را به الكترود‌ها وصل كرده و مقاومت را اندازه می گيريم.

 

رطوبت نسبی اتاق عمل بايد 50 % باشد تا از ايجاد الكتريسيته ساكن جلوگيری كند. در طراحی اين فضا بيشترين نقش مربوط به امور تأسيساتي خواهد بود.
اامات تأسيساتي در كفـ اطاق عمل مانند شبكه زمين زير كفپوش‌ های كانداكتيو كه معمولاً به چاه زمين اطاق عمل وصل مي شود، بعضی اتلـت‌ های گازهاي طبي از كف و شبكه برق مورد نياز تخت جراحي كه از كف اتاق تامين می شود، بايد رعايت شود. همچنين نيازهای تأسيساتي در بالای سقف مانند شبكه گازهاي طبي، شبكه هدايت سـرمايـش و گرمايـش اطاق، اگزوز فن‌ ها، شبكه برق روشنايی، شبكه برق مصارف تجهيزاتی، فضای مورد نياز نصب چراغ سيالتيك و . بايد رعايت شود.
سقف اتاق عمل بايد حداقل 3 متر باشد و اگر سقف از اين حد كوتاه‌ تر باشد به دليل آنكه چراغ سيالتيك دارای سه بازو است و تا ارتفاع زيادی از سقف پايين می آيد در حين جراحی امكان دارد با سر جراح اصابت كرده و دچار مشكل شود.
پريزهاي اطاق عمل بايد ضد جرقه باشند تا در صورت وجود الكتريسيته ساكن، ايجاد حريق نكنند. می توان به جای پريزهای ضد حريق كه هزينه بر هستند از پريزهـای دردار نيز جهت كاهش هزينه استفاده كرد بهتر است پريزهای اطاق عمل قابليت وصل به برق سازمان و برق اضطراری را داشته باشند تا در صورت قطعی برق مشكلی پيش نيايد.
در بيرون از هر اطاق عمل يك ترانس ايزولة به نسبت 1 به 1 وجود دارد كه برق V220  شهر را به همان نسبت منتقل می كند خصوصيات خوب اين ترانس اين است كه از برق شهر كاملا ايزولة است و در صورت نوسانات برق شهر در حين جراحی مشكلی به وجود نمی آيد. اين ترانس‌ ها بايد به برق اضطراری و همچنين به چاه زمين بيمارستان وصل شوند.
در اطاق عمل‌ ها بهتـر اسـت از دستگاه‌ های مانيتورينگی كه جريان نشتي را كنترل می كند استفاده شود تا زمانی كه دستگاه جريان نشتي دارد و آن را به پريز برق متصل مي‌كنيم مانيتور آلارم برق گرفتگي دهد.
تالار اطاق عمل بايد يك سالن باشد كه درب تمامی اطاق‌ ها به آن منتهی شود و در هر حال بايد فشار آن به گونه‌ای باشد كه امكان ورود هواي غير استريل به داخل اتاق وجود نداشته باشد.

 4- منطقه خروج گازهای كثيف از اتاق عمل.
اين منطقه را راهرو دفع می گويند. اين راهرو اصلی تـريـن نقـش در كنتـرل آلـودگـی محيط يا كـنـتـرل عفـونت‌ هـای بيمارستانی را دارد. ايـن مـنطقه بهتر است به صورت يك كمربند تمام اطاق‌ های عمل را در برگرفته، تا بتوانند ابزار و وسائل و مـواد اسـتفاده شده را از اين طريق از محدوده خط قرمز خارج كنند. اين منطقه بايد فشار هـوای كمتری نـسـبـت بـه ناحيه استريل داشته باشد تا نه تنها مانع ورود هوای كثيف به نـاحـيـه خـط قرمز شـود بـلكه خود به نوعی به سيستم گردش جهت تخليه هوای كثيف كمك كند.

چراغ لوپ ايستاده ذره بين دار وسيله نورپردازي چندمنظوره اي است که به کاربر کمک ميکند تا جزئيات کوچک را بزرگتر از حد معمول و بدون نياز به نگه داشتن لنز ببيند. اين لامپ يک وسيله کاملاً مستقل است که نياز به هيچ وسيله جانبي ندارد و در بسياري از کارها که نيازمند دقت بالايي است مانند معاينات پزشکي،کاشت مو، الکتروليز، کشيدن بخيه و کارهاي زببايي ديگر مورد استفاده قرار ميگيرد. کاربر با تنظيم هد اصلي اين دستگاه که قابليت چرخش، بالا و پايين شدن را دارد، زاويه تابش نور

گازهاي اکسيژن O2، دي اکسيد کربن CO2، هواي فشرده (Compressed Air)، نيترو اکسايد N20 و سيستم هاي خلاء در پزشکي بسيار پر کاربرد و با اهميت هستند. با اين حال، خطرهاي استفاده نادرست از اين گازها، هزينه هاي زياد توليد و نگهداري و شباهت هاي زياد با گازهاي صنعتي، از مسائل دغدغه آفرين هستند. گاهي اوقات با اشتباهاتي در نحوه استفاده از گازها، عدم توجه به خلوص گازها طبق استاندارد هاي تعيين شده، عدم استفاده از اتصالات مناسب و انجام ندادن آزمون هاي دورهاي سيلندرهاي گاز،

مفاهيم پايه اکسيژن ساز (Oxygen Concentrator)، غني ساختن اکسيژن هوا فيزيولوژي هوا شامل تقريبا 21 درصد اکسيژن و بيشتر از 78 درصد نيتروژن است. در روش درمان اکسيژن فشار بالا درصد اکسيژن تنفس شده توسط بيمار نزديک به 100درصد است که تقريبا پنج برابر بيشتر از درصد اکسيژن موجود در هوا است. فشار اکسيژن تنفس شده توسط بيمار تقريبا 5/1 برابر (و گاهي تا سه برابر) بيشتر از فشار اتمسفر است. بنابراين اين روش مي تواند تا 15 برابر ميزان اکسيژن تنفس موجود در هواي با فشار